Hoe zorg je ervoor dat iemand met dementie uit de passiviteit komt en een activiteit onderneemt?

• Door naast iemand te gaan zitten, laat je iemand eerst een rustig wennen aan jouw energie. Wat dit doet veel.
• Door even helemaal niks te zeggen en niet gelijk het contact aan te gaan, kleur je niet onnodig het contact in. Je geeft iemand zelf de kans om over een bepaald onderwerp te beginnen.
• Door zelf de activiteit te beginnen, stimuleer je de spiegelneuronen van de mens met dementie, waardoor de kans vergroot dat iemand zelf tot de activiteit komt.
  Door niet direct een appel te doen op iemands vermogen (door bijvoorbeeld te zeggen ‘wilt u breien?’), zorg je ervoor dat de angst om te falen niet wordt aangewakkerd. Mensen worden doorgaans veel geconfronteerd met eigen falen. En een dergelijk appel kan hierdoor direct stress geven.
• Je zou vervolgens de breinaalden eens kunnen neerleggen en kijken wat er gebeurt, wat gebeurt er?
• En gebeurt er niks, dan kunnen een gesprek over breien zelf ook een activiteit vormen ‘U heeft altijd zoveel gebreid, u was er gek op. U breidde altijd truitjes voor de kinderen’. Het mooie van dergelijke zinnen is dat je ook niet direct een antwoord verwacht. Voor mensen met ernstige afasie kan dit heel waardevol zijn. Jouw woorden, jouw stemgeluid, jouw warmte hierin, de herinneringen die je ophaalt, kan voor mensen toch veel goed betekenen
• En misschien is breien inderdaad te moeilijk. Dan kan het ook heel waardevol zijn om een mand met gebreide truitjes te pakken. En deze eens samen te voelen. Tegen je huid. Je wang. Hoe voelt de wol? Het mooie is dat je hiermee een mooie activiteit onderneemt. Een sensomotorische activiteit. Wat de zintuigen prikkelt. En dit is ook een activiteit.
• Wat mensen met dementie doorgaans goed kunnen is orderen en sorteren. Zo is er een client die ik altijd potloden op kleur laat sorteren. Of ik zet een bak met spijkers en schroeven neer en laat dit sorteren. Het mooie aan orderen en sorteren is dat deze vaardigheid vaak tot diep in de dementie behouden blijft. En iemand zijn eigenwaarde vergroot. Het is fijn te ervaren dat je iets kan. Dat je van waarde kunt zijn voor een ander. Daarom zeg ik er vaal bij ‘Ach meneer Wassink, ik zit in tijdnood. Ik moet dit allemaal sorteren en dit lukt mij niet. U bent hier goed in, wilt u mij helpen? Het zou zo fijn zijn? De kracht van deze activiteit is ook dat mensen het gevoel hebben iets voor een ander te kunnen betekenen. En zo breng je meer gelijkwaardigheid terug in de (zorg)relatie. Zo belangrijk!

Activiteiten hoeven niet groot te zijn om van waarde te zijn. Hoe heerlijk is het om voor het raam te zitten en de zon zien ondergaan achter de wolken? Dat je dit tot je kan nemen? Dat je dit kunt ervaren.

Ik denk dat dit nog wel de grootste les is die ik geleerd heb ik mijn carrière als ouderenpsycholoog: het zijn de kleine dingen die er het meest toe doen. En als je dit echt weet, je ten volle realiseert, zal je als vanzelf in het dagelijks leven meer activiteit zien. Je ziet mogelijkheden. En dit is fijn. Voor de mens met dementie. Maar ook voor jou. Want je voelt je minder schuldig. Je kunt meer berusten, omdat je weet dat je voor een ander iets betekent. Op welke manier dan ook.

En onthoud, iedereen is anders. Er is geen vast omlijnd recept. En daarnaast; wat iemand ooit leuk vindt, vindt hij misschien niet meer leuk. Misschien wel omdat het de persoon confronteert met onvermogen. Het is te pijnlijk om te ervaren dat je het niet meer kunt. Dat wat je je hele leven gedaan hebt. Het kan dan heel zinvol zijn om het over een totaal andere boeg te gooien.

Zet hem op lieve mensen. ik heb diepe bewondering voor jullie.
Liefs Sarah

Wil je geen tips missen? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief: klik hier