‘MOETEN ZE NIET NAAR DIE MENEER?!’
Vandaag neem ik een stagaire mee op pad. Ze studeert psychologie en wil kijken of de ouderenzorg ook iets voor haar is. Ze doet gelijk een waardevolle ontdekking: Omgaan met dementie is omgaan met álle betrokkenen, niet in de laatste plaats met de verzorgenden.
Sarah Blom
Sarah is ouderenpsycholoog, schrijver (o.a. Jij bent toch mijn dochter?) en theatermaker (o.a. Dag Mama)
DE VRIES, JANSEN EN BRUINSMA
We lopen over de gang en passeren een aantal cliënten. Mevrouw de Vries, die met haar veel te grote beer op schoot zit. Ze knijpt hem fijn. Meneer Jansen die met zijn grote hand op de muur slaat en mevrouw Bogers, die ruzie heeft met de grijze boze vrouw in de spiegel: ”truttttr, trutttttt, met je frutttt, trut, frut, kut, kut, frut.”
Haar rijmpje is inmiddels vertrouwd. Als ze niet rijmt, slaapt ze.
De psycholoog kijkt mij aan, ik glimlach. Ze fronst haar wenkbrauwen. Alsof ze denkt ‘wat een dierentuin’. Ach, je raakt eraan gewend.
We komen aan bij de huiskamer. Ik gebaar dat we zachtjes moeten zijn. Ons bezoek kan een kwetsbaar evenwicht verstoren.
Aan de tafel zitten mevrouw Diekema en mevrouw Bruinsma. Ze voeren een ‘gesprek’.
Mevrouw Diekema: ”Ja ja, ja, ja, ja, in de pinken, panke hahaha. zooo. ja zoooo.”
Mevrouw Bruisma reageert: ”Oh zooo, haha, mijn vader was daar ook’.’
Mevrouw Bruinsma: ”Ja haha, in de pinken panke, in de kneepe hahaha.”
De dames hebben aan 3 woorden genoeg. Mevrouw Diekema klopt bemoedigend op de schouder van mevrouw Bruisma ”Jajaja.”
Voor de televisie zit meneer Kepers. Hij roept: ”Zuster, zuster, zuster, kom. Kom kom. Zuster zuster zuster kom kom kom.”
De zusters lijken het niet te horen. Ze zitten in een kring met een goed kop koffie onder het schilderij van het huilende zigeunertje. Ze praten over hun komende vakantie.
De blonde verzorgende Jantien met 3 tatoes begint: ”Ik ga volgende week op vakantie. Ik heb er zo’n zin in.”
Brecht met lang kastanjebruin haar antwoordt: ”Jaaa meid, zó verdiend! In eigen land is ook leuk!”
De drie zusters knikken. Ze zijn het eens. Net als mevrouw Diekema en Bruinsma hebben ze aan een paar woorden genoeg.
Ze verstaan elkaar.
Meneer Kepers haakt in: ”zuster, zuster, zuster, kom kom kom.”
De stagiaire kijkt mij aan en begint: ”Moeten ze niet naar die meneer?’ Hij roept om hulp…”
”Dit doet hij ongeveer 14 keer per uur”, antwoord ik om een beetje achtergrond informatie te bieden.
”Ik vind het wel zielig, kunnen ze niet even zijn hand vasthouden of iets?”
Dat ze dit ongeveer 30 keer per dag op zijn kamer doen met de lavendelsteamer aan en snoezelmuziek op de achtergrond zeg ik nu nog even niet.
Ook dat ze 5 keer per dag met hem zingen, hem 3 keer per dag wiegen en 2 keer per week in het snoezelbad doen in de snoezelbadkamer, zeg ik nog even niet. En dat ze 3 keer per week met hem langs de eendenvijver lopen om brood te voeren; Ook dat zeg ik nog even niet.
De stagiaire kijkt vol onbegrip. Verwijtend. En eventjes herken ik mezelf. Van zo’n 12 jaar geleden. Toen ik begon. ”Zitten ze weer aan de koffie, en mijn benaderingsplan dan!”. Ik dacht het prachtig geregeld te hebben. En ik zag het terug bij mijn collega’s. Bij de artsen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten. Het onbegrip.
Dementie in Theater
DAG MAMA 1 & 2
Zodat het leven met dementie zoveel mogelijk een gelukkig leven kan zijn. voor iedereen.
EEN LOGISCHE VALKUIL
Het is een logische valkuil. Als disciplines worden we ingeschakeld voor complex gedrag van de mens met dementie. Onze aandacht gaat hiernaar uit. En soms vergeet je dat dit gedrag de verzorgenden maar al te vaak veel stress geeft. Hun stressknop, hun amandelkern staat geregeld aan en dan vertonen ze vluchtgedrag. Ze vluchten naar die leuke bewoner, ze drinken dat kopje koffie, ze zoeken elkaar op en praten over vakantie, ze vermijden de moeilijke gesprekken met de psycholoog, ze roken dat sigaretje. Ze hebben het nodig om al die uitdagingen het hoofd te bieden.
Dat zal ik de stagiaire zo vertellen, zodat ze met empathie op hen kan reageren. Als je de verzorgenden niet begrijpt, kun je de mens met dementie onmogelijk goede zorg bieden. Ze zijn meer dan een verlengstuk van de arts of handen aan het bed. Ze hebben een binnenwereld die ertoe doet.
Het maakt de wereld van dementie mooier. Voor iedereen.
Ervaar in het theater wat dementie met jouw naaste of cliënt doet. En wij beloven je dat jouw omgang met dementie niet meer hetzelfde zal zijn.
Dag Mama is de veelgeprezen muziektheatershow over omgaan met dementie.
Je krijgt de krachtigste omgangsmethodiek in handen voor de mooiste momenten samen. Want er is nog zoveel mogelijk! Ontdek het nu in het theater. Herkenbaar, ontroerend en levensveranderend.
Dag Mama toert nog één keer door Nederland. Met wie ga jij?
