Menu
MIJN MOEDER HEEFT EEN GEVAARLIJKE VERBORGEN AGENDA
Sarah Blom ontwikkelde muziektheatershow DAG MAMA, die inmiddels al meer dan 300.000 mensen heeft mogen helpen in het omgaan met dementie. Eerder schreef ze ook een bestseller vol tips over omgaan met dementie ‘JIJ bent toch mijn dochter. Dit boek over omgaan met dementie heeft vele harten mogen raken met kennis en inzichten. In dit artikel gaat ze in op de vraag: ‘hoe te reageren wanneer iemand voortdurend aangeeft naar huis te willen?’ De vraag van de verzorgende luidt: ‘Een bewoner met dementie vraagt steeds wanneer ze naar huis mag. Hoe kan ik hier het beste op reageren?’
MIJN MOEDER HEEFT EEN VERBORGEN AGENDA
Mijn moeder zorgde jarenlang voor mijn ‘kleine’ oma met dementie. Klein, dat was ze. 1 meter en 50 cm om precies te zijn. Ondanks dat ze zo klein van stuk was waren de dialogen met mijn moeder pittig. Telkens weer:
‘Ma, hou hier nou eens mee op. Ik heb je helemaal meegenomen naar het Zuiderzeemuseum! Voor jou… Ik denk je daarmee een plezier te doen! Je vindt het maar normaal wat ik allemaal voor je doe!
‘Ik vind er helemaal niks aan! Al die vervallen huizen. Het zijn toch net allemaal tante Koosies huisjes. Ik heb hier niet om gevraagd. ..
Mijn oma had hartstikke gelijk. Ze had helemaal niet gevraagd om een uitje naar het Zuiderzeemuseum, of om door haar dochter 24 uur 7 dagen per week te worden verzorgd.
In haar huis wonen a la, maar zorg? Nee, niet nodig!
MIJN MOEDERS MISSIE
Maar het was mijn moeders persoonlijke missie geworden: zorgen voor haar moeder met dementie En zorgen deed ze, met verve. Het viel haar zwaar. Zwaarder dan je op basis van de symptomen van mijn oma zou verwachten. Ik bedoel, mijn oma vergat, zeker. Maar wegloopgedrag, agressie of apathie vertoonde ze niet. In die zin was ze een voorbeeldige ‘demente’. Geen ‘knuffel demente’, dat ook weer niet. Want echt warm was ze niet. En belangrijk: Haar waardering sprak ze ook nooit uit.
Iets wat steevast leidde tot dezelfde conflicten.
‘Mam, ik neem je vandaag mee naar de PC Hooftstraat in Amsterdam. Daar heb je mooie boetieks. Zoek je iets moois uit voor jezelf. Je hebt het verdiend!
Ik zie ons nog afreizen in onze oude Toyota Yaris naar de PC Hooft. Na een autorit van ruim een uur, auto in, auto uit, rollator uitklappen, jas drie keer opnieuw dichtknopen, haar kapsel zes keer opnieuw in model en twee keer naar het toilet te zijn geweest, konden we naar binnen. Een mooie boetiek was het zeker. Met rekken vol parmantige rokken, charmante blousjes en deftige blazers.
Mijn moeder glunderde ‘kijk eens mam, mooi he, precies jouw stijl!’
Mijn oma keek even rond, pakte verveeld een zachtroze blousje uit het rek en zei in bijzijn van de allervriendelijkste winkeljuffrouw, afkeurend: ‘mwoah, ik heb mijn eigen boetieks, ik vind d’r niks aan’.
En het was waar. Mijn oma had haar eigen modehuizen, waar ze al jaren met mijn opa kwam.
Hij verwende haar vaak met de nieuwste mode ‘zoek maar wat uit Nies, kijk maar lekker rond, ik kom je zo ophalen’. Mijn moeder dacht de rol van mijn opa geruisloos te kunnen overnemen, maar mijn oma dacht hier heel anders over ‘ik wil weg, ik vind die winkels niks hier’.
Mijn moeder was teleurgesteld. In mijn oma. Mijn oma was echt een geweldig mens.
Ze had ongelofelijk veel humor. Ik ben mij ervan bewust dat het woord ‘oma’ nogal stoffig aandoet, maar ze was ontzettend gevat, charmant en oersterk. Eigenlijk had mijn oma maar één écht gebrek: Ze was niet in staat om over haar gevoelens te praten, noch om haar affectie te tonen. En dat was niet zonder reden. U moet weten dat ze was opgegroeid met een alcoholistische vader en een zwakke moeder, die om de 2 jaar zwanger en misselijk was, wat uiteindelijk leidde tot nog eens 10 broertjes en zusjes. Als oudste van 11 kinderen moést mijn oma dus wel sterk zijn om te overleven. Er was geen ruimte voor zachtheid of emoties. En in een tijd zonder psychologie of therapeutische inzichten, was ze voor de rest van haar leven tot deze verkrampte houding veroordeeld. Tragisch. Haar jeugd had haar onmiskenbaar gevormd.
En zo tekende mijn oma’s jeugd ook de jeugd van mijn moeder. Want mijn moeder heeft het als kind vreselijk gemist: die arm om haar heen, die kus op haar voorhoofd, dat ene liefkozende woordje of complimentje.
Dementie in Theater
DAG MAMA 1 & 2
Zodat het leven met dementie zoveel mogelijk een gelukkig leven kan zijn
DE VERBORGEN AGENDA VAN MIJN MOEDER
En juist in dit gemis lag de verborgen agenda van mijn moeders mantelzorgschap en dat van vele anderen. Want wat we ons vaak niet realiseren, is dat we – bijna allemaal – ons leven lang bezig blijven om te herstellen wat er in onze jeugd is misgegaan. En bijna nergens speelt deze drang zo sterk op als in de zorg en in de liefde.
Zo leidt een kille ouder vaak tot de keuze voor een kille partner, omdat bij hem of haar alsnog kan worden geprobeerd om die warme liefde te winnen. En zo koos mijn moeder ervoor om zich vol overgave in de mantelzorg van mijn oma te storten, om alsnog die liefde, waardering en warmte te krijgen die ze in haar jeugd had gemist.
Maar deze erkenning bleef uit, logisch. Dementie maakt mensen over het algemeen juist egocentrischer. Als mantelzorger en zorgverlener gaan we meer en meer voor iemand zorgen, die steeds minder terug kán geven. En egocentrisch, dat werd mijn oma. Het zorgde ervoor dat die oude kinderwond van mijn moeder sterker opspeelde dan ooit tevoren. Ze voelde zich ontzettend verdrietig, miskend.
De les van mijn moeder is een les voor vele mantelzorgers. Want zorgen voor een naaste met dementie is loodzwaar en eenzijdig. Je geeft en geeft, maar krijgt er steeds minder voor terug. Juist daarom is het zo belangrijk om ons bewust te worden van de redenen wáárom we zorgen. Als het diep van binnen ook een worsteling is voor erkenning en waardering, zullen teleurstelling, irritatie en frustratie hoog zijn. Wanneer we ons hiervan bewust zijn, kunnen we beter met zulke gevoelens omgaan. Want hoe vaak spreek ik niet mantelzorgers die het niet meer kunnen verdragen, die de neiging om hun naaste van de trap te duwen nauwelijks nog kunnen onderdrukken, met alle bijkomende schuldgevoelens van dien. Mantelzorg kan heel mooi en vervullend zijn, als we de verwachtingen reëel kunnen houden. Wanneer we ons ervan bewust zijn, dat onze zorg (teveel) gestuurd worden door oude kinderwonden.
DEMENTIE IN THEATER – LAATSTE KAARTEN!
TIPS OMGAAN MET DEMENTIE
Ontdek wat dementie met uw naaste of cliënt doet en begrijp hoe u hiermee kunt omgaan. Zodat u het béste kunt geven. Want er is nog zoveel mogelijk!
Omgaan met dementie hoeft niet het einde te zijn. Er is nog zoveel mogelijk, als je maar weet hoe je moet omgaan met dementie. De beste inzichten en handvatten/ tips over omgaan met dementie te laten bestaan uit mooie contactmomenten. Dit is de missie!
Klik hier voor meer informatie of klik hier om uw tickets te reserveren!
Ervaar in het theater wat dementie met jouw naaste of cliënt doet. En wij beloven je dat jouw omgang met dementie niet meer hetzelfde zal zijn.
Dag Mama is de veelgeprezen muziektheatershow over omgaan met dementie.
Je krijgt de krachtigste omgangsmethodiek in handen voor de mooiste momenten samen. Want er is nog zoveel mogelijk! Ontdek het nu in het theater. Herkenbaar, ontroerend en levensveranderend.
Dag Mama toert nog één keer door Nederland. Met wie ga jij?
